Mnemosyne (Tiếng Hy Lạp cổ đại: Μνημοσύνη) là nữ thần của trí nhớ và là mẹ của chín nữ thần Muses với Zeus, người cháu của bà. Mnemosyne là một trong những người con Titan của Gaia và Uranus. Từ “Mnemosyne” bắt nguồn từ từ Hy Lạp “mnēmē”, có nghĩa là “sự nhớ, trí nhớ”, và từ này chính là nguồn gốc của từ “mnemonic” trong tiếng Anh.
Mnemosyne chủ yếu được nhớ đến là nữ thần của ký ức. Bà đôi khi cũng được xem là nữ thần của lời nói và ngôn ngữ vì bà là người phát minh ra chúng. Trí nhớ của bà vô cùng lớn, bà nhớ tất cả mọi thứ kể từ khi thời gian bắt đầu vaf điều này khiến bà trở thành một nữ thần phuj của thời gian. Bà cũng là người bảo trợ cho các nhà thơ, thị giác và viết lách.
Gia đình
Mnemosyne là nữ Titan, con gái của Uranus và Gaia. Mnemosyne cùng với Zeus, cháu của bà sinh ra chín nữ thần Muses bao gồm:
- Calliope (thơ sử thi)
- Clio (lịch sử)
- Euterpe (âm nhạc và thơ ca trữ tình)
- Erato (thơ tình yêu)
- Melpomene (bi kịch)
- Polyhymnia (thánh ca)
- Terpsichore (múa)
- Thalia (hài kịch)
- Urania (thiên văn học)
Học giả La Mã Hyginus trong tác phẩm Fabulae đã đưa ra một giả thuyết khác về nguồn gốc của Mnemosyne, cho rằng bà là con gái của Zeus và Clymene.
Thần thoại
Zeus, dưới hình dạng một phàm nhân chăn cừu, đã ngủ với Mnemosyne trong chín đêm liên tiếp, từ đó sinh ra chín nữ thần Muses. Loạt các văn bản ghi chép lễ tang Hy Lạp từ thế kỷ thứ 4 TCN trong thể thơ hexameter có nói Mnemosyne cai quản một hồ nước trong Thế giới ngầm, đối diện với con sông Lethe. Những linh hồn sẽ uống nước từ Lethe để quên đi cuộc sống trước khi tái sinh. Trong Orphism, những người được chỉ dạy thường uống từ sông Mnemosyne, con sông của trí nhớ, giúp ngừng lại sự luân hồi của linh hồn. Trong Theogony của Hesiod, các vị vua và nhà thơ nhận được quyền lực trong lời nói nhờ việc xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với Mnemosyne và chín Muses.
Trong văn học truyền miệng
Mặc dù Mnemosyne được xếp vào danh sách Titan trong Theogony, bà không hoàn toàn phù hợp với định nghĩa của nhóm. Các Titan thường không được thờ cúng ở Hy Lạp cổ đại và bị coi là những sinh vật thuộc về thời kỳ xa xưa, giống như nhân vật lịch sử hơn là thần thánh. Tuy nhiên, Mnemosyne lại xuất hiện trong nhiều câu thơ mở đầu của văn học sử thi truyền miệng. Bà xuất hiện trong cả Iliad và Odyssey khi người dẫn chuyện cầu xin sự giúp đỡ của bà để nhớ chính xác bài thơ mà họ sắp trình bày. Lí do Mnemosyne được phân loại thành Titan là do trí nhớ có tầm quan trọng lớn trong nền văn hóa truyền miệng của người Hy Lạp, lớn đến mức họ xem bà là một trong những yếu tố thiết yếu tạo nên nền văn minh thần thoại của họ.
Sau này, vào giai đoạn văn học viết vượt mặt lời kể dân gian, Plato vẫn nhắc đến truyền thống cổ xưa này trong Euthydemus. Nhân vật Socrates khi chuẩn bị kể một câu chuyện đã nói:
“ὥστ᾽ ἔγωγε, καθάπερ οἱ ποιηταί, δέομαι ἀρχόμενος τῆς διηγήσεως Μούσας τε καὶ Μνημοσύνην ἐπικαλεῖσθαι,”
Vì vậy, giống như các nhà thơ, tôi cũng phải bắt đầu câu chuyện của mình bằng cách kêu gọi Muses và Trí nhớ
Aristophanes cũng quay lại với tập tục này trong vở kịch Lysistrata, ở chi tiết một đại sứ người Sparta say rượu đã gọi tên Mnemosyne trong khi giả vờ nhảy múa giống như người kể chuyện thời xưa.
Anh chị em
- Oceanus (Anh trai)
- Argês (Em trai)
- Briareos (Em trai)
- Brontês (Em trai)
- Gyes (Em trai)
- Hyperion (Em trai)
- Iapetos (Em trai)
- Koios (Em trai)
- Kottos (Em trai)
- Krios (Em trai)
- Kronos (Em trai)
- Rhea (Em gái)
- Tethys (Em gái)
- Theia (Chị gái)
- Phoebe (Em gái)
- Steropês (Em trai)
- Themis (Em gái)
Sự thật thú vị
- Mnemosyne là một trong hai nữ thần Titan không lấy anh chị em mình, người còn lại là Themis.
- Mnemosyne là Titan thế hệ đầu tiên duy nhất không kết hôn. Mnemosyne và Themis đều có con với Zeus.